Χρρέωση με το Χιλιόμετρο (της Χαράς Τζαναβάρα) - Ελευθεροτυπία

Autostade del sole, autopistas, highway... Οροι που παραπέμπουν σε δρόμους με επαρκείς λωρίδες κυκλοφορίας, στηθαία ασφαλείας, φωτισμό, μικροτσίπ και αυτοκόλλητα σήματα για να περνάνε από τους σταθμούς διοδίων χωρίς να δοκιμάζουν τα νεύρα τους. Με άλλα λόγια, δεν έχουν ούτε μακρινή συγγένεια με τους καλύτερους ελληνικούς αυτοκινητόδρομους. Οι οδηγοί τούς χρησιμοποιούν για κινηθούν με ασφάλεια, πληρώνουν και συχνά-πυκνά διαμαρτύρονται γιατί οι παρεχόμενες υπηρεσίες δεν ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές. Μάλιστα, στην Ατλάντα των ΗΠΑ, όπως έγραψε πρόσφατα ο Χρήστος Μιχαηλίδης στη στήλη του, ο χρήστης που καταβάλλει τον οβολό του ανταμείβεται όχι μόνον με ένα αυτονόητο «ευχαριστώ», αλλά ενημερώνεται ότι τα χρήματά του πάνε για την αποπληρωμή του έργου και ότι αυτό θα γίνει σε συγκεκριμένο χρόνο! Ολα αυτά στην Ελλάδα θεωρούνται «πολυτέλεια»... Στην Ευρώπη, που υπάρχουν περισσότερα στοιχεία, χρησιμοποιούνται διάφορα συστήματα είσπραξης διοδίων και εφαρμόζεται κατά κανόνα η χρέωση ανάλογα με τα διανυόμενα χιλιόμετρα. Μέσα στις προοπτικές των κρατών της ευρωζώνης περιλαμβάνεται η συγκρότηση ενιαίου συστήματος που θα επιτρέπει στον οδηγό να κινείται σε διάφορες χώρες, να χρεώνεται μέσω ηλεκτρονικών συστημάτων και να πληρώνει τον λογαριασμό στην πατρίδα του, μέσω πιστωτικής κάρτας ή τραπεζικού λογαριασμού. Βασική αρχή είναι να υπάρχει και άλλος δρόμος, χαμηλότερων προδιαγραφών ασφαλείας χωρίς διόδια. Ενδεικτική είναι η διαδρομή Κάνες-Νίκαια, όπου ο οδηγός μπορεί να επιλέξει ανάμεσα σε τρεις διαδρομές. Την παραλιακή που περνάει από τα υπέροχα τοπία της Κυανής Ακτής και είναι χωρίς διόδια, τον ενδιάμεσο δρόμο με χαμηλό τιμολόγιο διοδίων και τον αυτοκινητόδρομο υψηλών ταχυτήτων όπου οι τιμές είναι «τσουχτερές» και φτάνουν τα 0,135 λεπτά ανά διανυόμενο χιλιόμετρο. Στις περισσότερες χώρες η χρέωση γίνεται ανάλογα με τα χιλιόμετρα που διανύει ο κάθε οδηγός στον αυτοκινητόδρομο και κυμαίνεται από 0,5 έως 0,7 λεπτά ανά χιλιόμετρο. Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι η τιμή του διοδίου για το σύνολο της διαδρομής είναι σήμερα από 0,30 έως 0,36, με χαμένους τους οδηγούς που κινούνται σε ενδιάμεσες διαδρομές. Η Γαλλία πρωτοπορεί Πρωτοπόρος στον τομέα θεωρείται η Γαλλία, με υψηλές τιμές για τους δρόμους ταχείας κυκλοφορίας που εκ των πραγμάτων έχουν διοχετεύσει ένα μεγάλο μέρος της κυκλοφορίας στο υπόλοιπο οδικό δίκτυο. Στην Ιταλία, όπου διόδια εισπράττονται για δρόμους που έχουν κατασκευαστεί με δημόσιους ή ιδιωτικούς πόρους, ήδη ετοιμάζονται να ελέγξουν και τα όρια ταχύτητας μέσα από τα διόδια. Κατά την είσοδό του στον αυτοκινητόδρομο ο κάθε οδηγός «μαρκάρεται» και για τον χρόνο. Στην έξοδο ελέγχεται και αν το χρονικό διάστημα δεν είναι επαρκές, τότε θα πληρώνει πρόστιμο για παραβίαση του ορίου ταχύτητας. Στην Αυστρία, λόγω της γεωγραφικής θέσης της, υπάρχει πρόβλημα με τις διελεύσεις βαρέων οχημάτων, άνω των 3,5 τόνων. Τα διόδια χρησιμοποιήθηκαν ως «ασπίδα» στη ρύπανση και τη φθορά που προκαλούν. Εφαρμόζεται, όπως και στην Ουγγαρία, ένα σύστημα με προπληρωμένες κάρτες που πωλούνται σε πολλά σημεία (βενζινάδικα κ.λπ.) για τους περιστασιακούς χρήστες των κεντρικών δρόμων. Για τους μόνιμους κατοίκους διατίθενται μηνιαίες ή και ετήσιες κάρτες σε πιο συμφέρουσες τιμές. Στη γειτονική Τουρκία διόδια πληρώνονται σε ορισμένες διαδρομές, καθώς και στην ψηλή γέφυρα του Βοσπόρου στην Κωνσταντινούπολη, που έχει κατασκευάσει όμιλος ιαπωνικών συμφερόντων. Η απλή διέλευση κοστίζει 25 τουρκικές λίρες και είναι μάλλον τσουχτερή, αφού στη διαδρομή Κωνσταντινούπολη-Αγκυρα οι οδηγοί πληρώνουν 3,70 λίρες. *